Sprzęgła samochodowe – czym się od siebie różnią?

Niezwykle ważną częścią obecną w każdym samochodzie jest sprzęgło, które umożliwia płynną zmianę biegów oraz zatrzymywanie samochodu bez konieczności wyłączania silnika. Sprzęgło umieszczone w pojeździe musi być dostosowane do skrzyni biegów. Skrzynie manualne, automatyczne, półautomatyczne i bezstopniowe wymagają odpowiednich, Dostosowanych do nich sprzęgieł. Jakie rodzaje sprzęgieł są dziś montowane w samochodach?

Trzy główne grupy sprzęgieł

Sprzęgła można klasyfikować na różne sposoby. Jednak najczęściej robi się to ze względu na sposób działania. Zatem podstawowa kwalifikacja sprzęgieł dzieli je na:

• sprzęgła cierne,
• sprzęgła elektromagnetyczne,
• sprzęgła hydrokinetyczne.

Powyższy podział dotyczy tzw. sprzęgieł głównych, czyli tych odpowiedzialnych za przekładnie w skrzyni biegów. W samochodzie znajduje się bowiem dużo więcej sprzęgieł, pełniących zupełnie inne funkcje. Wystarczy w tym miejscu wymienić sprzęgła kłowe, jednokierunkowe, podatne lub zębate. Do ich funkcji może należeć np. zabezpieczenie układu przed przeciążeniami lub uruchomienie napędu 4×4.

Sprzęgła cierne

Sprzęgła cierne są nazywane w ten sposób ze względu na zachodzące podczas pracy tarcie. Najczęściej spotykane są sprzęgła cierne tarczowe. Rzadziej znaleźć można modele stożkowe i bębnowe. Na rynku dostępne są sprzęgła cierne jedno-, dwu- i wielotarczowe. Jedno- i dwutarczowe zazwyczaj pracują “na sucho,” natomiast wielotarczowe “na mokro” (w oleju). Obecnie stosuje się głównie sprzęgła cierne elektryczne, hydrauliczne i pneumatyczne. W przypadku tego rodzaju sprzęgieł napęd jest przekazywany dzięki siłom tarcia.

Sprzęgła elektromagnetyczne

Ten typ sprzęgieł przekazuje napęd poprzez oddziaływanie pola magnetycznego na elektromagnesy. Wyróżniamy sprzęgła elektromagnetyczne z zaciskanymi tarczami oraz proszkowe. Sprzęgła te stosunkowo szybko się zużywają. Najczęściej dość szybka konieczność wymiany dotyczy pierścieni stykowych i szczotek. Z drugiej strony, w przypadku tego rodzaju sprzęgieł nie ma ryzyka ścierania się elementów kluczowych dla pracy całego układu, więc generalnie są one uznawane za bardzo trwałe.

Sprzęgła hydrokinetyczne

W tym przypadku napęd jest przenoszony dzięki krążącej w obiegu zamkniętym cieczy. Cieczą tą może być woda, emulsja lub olej. Zaletami tego rodzaju sprzęgieł są: cicha praca, łagodny rozruch, dobre tłumienie szarpnięć, drgań skrętnych i uderzeń w układzie napędowym oraz możliwość jechania z dowolnie niską prędkością, bez konieczności martwienia się zgaśnięciem samochodu.